Pomoc społeczna
REALIZOWANE PROGRAMY Związane z POMOCĄ SPOŁECZNĄ
Realizacja zadań związanych z sprawami społecznymi, rodziną oraz zdrowiem stanowi odzwierciedlenie działań podejmowanych na podstawie polityk programów i strategii przyjętych przez władze Gminy Suchy Las. Do najważniejszych z nich należą:
Gminna Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych na terenie Gminy Suchy Las na lata 2017-2025,
Gminny Program Wspierania Rodziny na lata 2022-2024 w Gminie Suchy Las,
Program "Karta dużej rodziny",
Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie dla Gminy Suchy Las na lata 2022-2026,
Program "Pomoc gminy w zakresie dożywiania" na lata 2019-2023,
Ogólnopolska Karta Seniora - edycja Gmina Suchy Las,
Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2022-2025.
Dokładniejszy opis wskazanych powyżej programów znajduje się w części raportu poświęconej Realizowanym Politykom, Programom i Strategiom.
Wartość zrealizowanych wydatków w ramach pomocy społecznej i wsparcia rodziny:
26 197 181 zł
-24,26%
do roku 2021
-24,26%
do roku 2021
Aktualny poziom wydatków na pomoc społeczną i wsparcie dla rodziny w 2022 r. wiąże się z kontynuowaniem działań Gminy Suchy Las związanych ze wsparciem materialnym dla mieszkańców. Niemniej, warto zauważyć, że w odniesieniu do 2021 r. znacząco zmalał poziom wydatków na wypłacone świadczenia wychowawcze 500+. Dla porównania warto wskazać, że w 2021 r. na ten cel wydatkowano 27,2 mln zł, podczas gdy w 2022 r. wydatki te wyniosły 11,4 mln zł. W 2022 r. zadanie to zostało przekazane do realizacji ZUS. OPS do końca maja 2022 r. wypłacał ww. świadczenia przyznane w ramach postępowań zakończonych do końca 2021 r.
W 2022 r. znaczący wpływ na poziom wydatków miała pomoc obywatelom Ukrainy oraz wypłata dodatków węglowych i osłonowych.
18 678 079 zł
Wysokość wypłaconych świadczeń społecznych
1 382 864 zł
Wydatki na bieżące utrzymanie OPS
Świadczenia wsparcia materialnego w 2022 r.
Przyczyny korzystania z pomocy społecznej w 2022 r.
Zakres pomocy społecznej obejmował zadania określone w ustawie o pomocy społecznej. Ośrodek Pomocy Społecznej wykonywał także zadania wynikające z innych aktów prawnych m.in. z ustawy o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych, ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy czy ustaw o dodatku osłonowym, węglowym.
W 2022 r. wykonywanie najistotniejszych działań w zakresie pomocy społecznej można było pogrupować według pięciu obszarów:
systemu finansowego wsparcia rodzin,
pomocy w długotrwałej lub ciężkiej chorobie,
pomocy osobom niepełnosprawnym,
ograniczaniu skutków bezrobocia,
przeciwdziałaniu uzależnieniom.
Najczęściej występującymi powodami korzystania z pomocy społecznej w Gminie Suchy Las w 2022 r. były długotrwała lub ciężka choroba, niepełnosprawność oraz ubóstwo. Należy przy tym zaznaczyć, że rodzina mogła korzystać z pomocy z powodu różnych przesłanek jednocześnie (ta sama rodzina mogła być ujęta w tabeli przy kilku pozycjach). Aby uzyskać pomoc ze strony OPS rodzina lub osoba ubiegająca się o pomoc musi spełnić co najmniej dwie przesłanki o których mowa w ustawie o pomocy społecznej.
Ośrodek Pomocy Społecznej wspiera osoby, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej. Dla porównania warto dodać, że powody korzystania z pomocy społecznej były podobne do występujących rok wcześniej, choć zauważalne jest zmniejszenie liczby rodzin potrzebujących wsparcia w 2022 r.
W 2022 r. świadczeniami pieniężnymi objęto 113 rodzin, a niepieniężnymi 70 rodzin. Pracę socjalną świadczono wobec 19 rodzin.
OŚRODEK POMOCY SPOŁECZNEJ
Obecna struktura organizacyjna Ośrodka Pomocy Społecznej jest odpowiedzią na diagnozowane na przestrzeni wielu lat potrzeby środowiska lokalnego, określone w oparciu o analizę i ocenę występujących zjawisk, powodujących zapotrzebowanie na różne formy wsparcia. W trakcie 2022 r. OPS kompleksowo realizował zadania własne oraz zadania zlecone z zakresu pomocy społecznej. Dodatkowo, pozyskano środki ze źródeł zewnętrznych w ramach ogłaszanych konkursów i programów, tj. "Posiłek w szkole i w domu na lata 2019-2023", "Pomoc Żywnościowa" czy "Korpus Wsparcia Seniorów". Ponadto, w ramach prowadzonej działalności statutowej OPS w swojej bieżącej pracy realizował działania środowiskowe, takie jak prowadzenie Klubów Seniora "Dębowy Liść".
Łącznie na realizację zadań ustawowych z zakresu pomocy społecznej w 2022 r. OPS wydatkował blisko 22,6 mln zł, z czego 3,8 mln zł stanowiło środki własne gminy.
Działalność OPS w obszarze zadań zleconych oraz zadań własnych
wybrane zadania realizowane w ramach pomocy społecznej i wsparcia rodziny w 2022 r.
dodatek osłonowy
W roku 2022 Ośrodek realizował nowe zadanie w formie przyznawania i wypłaty dodatków osłonowych mających na celu ograniczenie skutków rosnących cen energii elektrycznej oraz produktów żywnościowych. Wysokość dodatku uzależniono od ilości osób w rodzinie oraz kryterium dochodowego.
Liczba gospodarstw domowych, które otrzymały dodatki - 735.
dodatek węglowy
Dodatek węglowy to jednorazowe świadczenie w wysokości 3.000 zł skierowane do gospodarstw domowych, których źródłem ogrzewania jest węgiel lub paliwa węglopochodne. Przy wypłacie świadczenia nie obowiązywało kryterium dochodowe.
Liczba wypłaconych dodatków - 750.
Dodatek na inne źródła ciepła
Dofinansowanie na inne niż węglowe źródła ogrzewania. Wniosek o wypłatę dodatku dla gospodarstw domowych z tytułu wykorzystania niektórych źródeł ciepła dał możliwość dofinansowania zakupu pelletu drzewnego, drewna kawałkowego i innych rodzajów biomasy oraz gazu skroplonego LPG lub oleju opałowego.
Liczba wypłaconych dodatków - 452.
Posiłek w szkole i w domu
Wsparcie dla mieszkańców Gminy Suchy Las polegało na zapewnieniu jednego gorącego posiłku dziennie osobom nie mogącym go przygotować we własnym zakresie ze względu na wiek, chorobę, niepełnosprawność, brak środków finansowych czy warunków do przygotowania posiłku.
Ośrodek Pomocy Społecznej realizował program w dwóch formach, tj. w naturze w ramach przyznanego gotowego posiłku lub świadczenia pieniężnego na zakup żywności. Łącznie programem objęte zostało 119 osób.
pomoc żywnościowa
Ośrodek Pomocy Społecznej w Suchym Lesie we współpracy z Caritas przy Parafii Rzymskokatolickiej w Suchym Lesie, realizował Program Operacyjny Pomoc Żywnościowa, współfinansowany z Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym (FEAD).
Głównym celem programu jest zapewnienie najuboższym mieszkańcom pomocy żywnościowej oraz uczestnictwo w działaniach w ramach środków towarzyszących. Zadanie Ośrodka polegało na wydawaniu skierowań do pozyskania powyższej pomocy. Łącznie wydano skierowania 22 rodzinom, na podstawie których z pomocy skorzystało 49 osób.
Kluby Seniora
Istotnym aspektem działalności Ośrodka Pomocy Społecznej w minionym roku był prowadzony w ramach integracji społeczności lokalnej Klub Seniora "Dębowy Liść".
Pierwszy Klub Seniora powstał w Suchym Lesie w 2008 r. W kolejnych latach tworzyły się nowe filie Klubu, które funkcjonują dziś poza Suchym Lasem również w Biedrusku, Chludowie oraz Złotnikach. Głównym celem działalności Klubów jest przeciwdziałanie osamotnieniu, izolacji społecznej i zagrożeniu marginalizacją społeczną seniorów, a także integracja i aktywizacja osób starszych z terenu gminy Suchy Las.
W 2022 r. we wszystkich filiach zapisanych było 344 seniorów.
Dodatkowe działania podejmowane w związku z integracją społeczną
Poprawa warunków funkcjonowania osób niepełnosprawnych, długotrwale chorych i starszych
Osoby starsze, niepełnosprawne lub długotrwale chore mogły skorzystać z pomocy finansowej lub wsparcia w formie usług opiekuńczych. 75 rodzin, w których występuje długotrwała choroba otrzymało wsparcie finansowe, a 43 rodziny otrzymały wsparcie z powodu niepełnosprawności. Pomocą w formie wsparcia osób starszych i usług opiekuńczych objęto 32 rodziny.
Polityka prorodzinna oraz wspieranie rodziny i systemu pieczy zastępczej
W związku z realizacją Gminnego Programu Wspierania Rodziny, w trakcie 2022 r. wsparciem asystenta rodziny objęto 12 osób.
Wspieranie osób bezrobotnych w celu minimalizacji ubóstwa i wykluczenia społecznego
W roku 2022 udzielono pomocy finansowej 28 rodzinom, w których występuje bezrobocie, a 15 osób skierowano do Centrum Integracji Społecznej w Poznaniu.
Zapobieganie uzależnieniom od alkoholu, narkotyków i innych substancji
Przyznano pomoc finansową 17 rodzinom.
Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie
Pracą socjalną w formie poradnictwa objęto 180 osób, a 6 rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji finansowej przyznano świadczenia z pomocy społecznej.
19 dni przeciwko przemocy i krzywdzeniu dzieci i młodzieży
Ośrodek Pomocy Społecznej w Suchym Lesie przystąpił do Kampanii społecznej "19 dni przeciwko przemocy i krzywdzeniu dzieci i młodzieży". Koordynację nad kampanią sprawuje Fundacja Po Drugie, która zajmuje się przed wszystkim pracą z młodzieżą doświadczającą bezdomności i zagrożoną wykluczeniem społecznym. Kampania miała na celu mobilizowanie i zachęcanie do działania na rzecz zapobiegania przemocy w środowisku szkolnym. Odbyły się również debaty w Klubach Seniora na terenie gminy na temat przemocy wśród osób starszych oraz możliwościach jej zapobiegania.
Powyższe informacje stanowią podsumowanie najważniejszych działań realizowanych w Gminie Suchy Las w 2022 r. Bardziej szczegółowe dane i zestawienia są zawarte w sprawozdaniach i raportach przygotowanych przez Ośrodek Pomocy Społecznej.
wsparcie dla ukrainy
Ośrodek Pomocy Społecznej był pierwszym miejscem na terenie gminy, w którym obywatele Ukrainy poszukiwali pomocy i podstawowych informacji dotyczących ich dalszego pobytu:
w jednostce powstał punkt rejestrujący pobyt obywateli Ukrainy, co pozwoliło na określenie ilości osób przebywających na terenie Gminy Suchy Las oraz umożliwiło sprawniejsze koordynowanie udzielanej pomocy,
w celu zapewnienia jak najlepszej obsługi obywatelom Ukrainy, w Ośrodku zatrudniona została osoba biegle władająca językiem ukraińskim i polskim, co zwiększało poczucie bezpieczeństwa osób trafiających do Ośrodka, jak również w znaczący sposób wpłynęło na pracę pracowników socjalnych realizujących zadania wynikające z ustawy,
trauma wojenna, której doświadczyli obywatele Ukrainy wymagała również udzielania pomocy psychologicznej. Jej skuteczność zależała w dużym stopniu od znajomości języka, w którym była prowadzona. Ośrodek zatrudnił psychologa, który także przybył z terenu Ukrainy, z bogatym doświadczeniem zawodowym, władający językiem polskim i ukraińskim, który pełnił dyżury na terenie gminy i udzielał pomocy psychologicznej,
dzięki współpracy z Urzędem Gminy (wynajęcie powierzchni magazynowej) oraz Parafialnego Koła Caritas z Suchego Lasu obywatele Ukrainy mogli liczyć na pomoc rzeczową w postaci artykułów żywnościowych w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa. Paczki żywnościowe otrzymało w sumie 107 osób.
WYKAZ PODJĘTYCH DZIAŁAŃ W CELU UDZIELENIA WSPARCIA OBYWATELOM UKRAINY:
utworzenie w siedzibie Ośrodka Pomocy Społecznej „Punktu Rejestracyjnego” dla obywateli Ukrainy obsługiwanego w języku ukraińskim umożliwiającego zdobycie wszelkich informacji dotyczących ich dalszego pobytu na terytorium Polski (883 osoby zarejestrowane na terenie gminy),
udzielanie i rozpowszechnianie informacji dotyczących możliwości uzyskania pomocy (FB, strona www Ośrodka, siedziba Ośrodka),
zapewnienie przez Gminę Suchy Las od marca 2022 r. stałych miejsc noclegowych (umeblowane pokoje z dostępem do kuchni i łazienki) dla uchodźców z Ukrainy pochodzących z partnerskiej Gminy Hniwań, a także z Żytomierza i Mikołajowa (na te potrzeby dostosowano lokale w Suchym Lesie - dawna siedziba Straży Gminnej oraz lokale w Złotnikach, m.in. lokal po dawnej siedzibie filii biblioteki,
uchodźcom, którym Gmina zapewniła miejsca zakwaterowania udzielona została wszelka pomoc w kwestiach organizacyjnych (m.in. pomoc w rejestracji PESEL, ZUS, bank, udział w sprawach sądowych, zapewnienie nauki języka polskiego itd.), transportowych oraz zakupu wszelkich produktów i wyposażenia niezbędnego do codziennego życia; szereg czynności w tym zakresie wykonywali pracownicy Urzędu Gminy (w szczególności Wydziału Nieruchomości i Planowania Przestrzennego) na zasadach dobrowolnego wolontariatu,
wydawanie skierowań po odbiór pomocy rzeczowej z magazynu utworzonego w CKiBP,
uruchomienie bezpłatnej pomocy psychologicznej dla obywateli Ukrainy poprzez zatrudnienie psychologa władającego językiem ukraińskim,
kwalifikowanie do pomocy żywnościowej w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa we współpracy z Kołem CARITAS Suchy Las oraz Urzędem Gminy, który zapewnił powierzchnię magazynową (107 osób objętych pomocą),
zadania realizowane na rzecz pomocy obywatelom Ukrainy w ramach ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa:
zapewnienie posiłku dla dzieci i młodzieży - 188 (151 dzieci w szkole, 37 w przedszkolu),
jednorazowe świadczenie pieniężne w wysokości 300 zł na osobę - 892 osoby,
bezpłatna pomoc psychologiczna - 12 osób,
świadczenia rodzinne - 33 rodziny,
organizacja systemu nadawania numeru PESEL UKR - łącznie nadano 1.034 (Gmina pokryła koszt wykonania 665 zdjęć ),
Urząd Gminy przyjął i rozpatrzył ponad 500 wniosków o przyznanie świadczeń pieniężnych na zapewnienie zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy,
jednostki OSP z terenu gminy Suchy Las przeprowadziły zbiórki darów – środków żywności, ubrań, lekarstw, środków opatrunkowych. Strażacy brali udział w przyjęciu uchodźców w punktach recepcyjnych w Poznaniu. Udzielali pomocy w zakwaterowaniu obywateli Ukrainy w polskich domach,
przekazano do Ukrainy wycofane z jednostek OSP gminy Suchy Las mundury bojowe, hełmy, torby medyczne oraz inny sprzęt pożarniczy,
pomoc w organizacji magazynu pomocowego, oznakowanie drogi do magazynu napisami w języku ukraińskim, wolontariacka praca pracowników Urzędu Gminy (w szczególności Wydziału Organizacyjnego) w magazynie,
dokonywanie zakupów żywności, środków higienicznych itp. na rzecz powstałego gminnego magazynu pomocowego,
wsparcie organizacyjno-logistyczne konwoju humanitarnego Arkadiusza Brysia (występowanie do właścicieli autostrad o zwolnienie konwoju z opłat, występowanie do Straży Granicznej z prośbą o zwolnienie z konieczności oczekiwania w kolejce na przejściu granicznym).